ساز غیر ایرانی
کاخن
فهرست مطالب
ساز کاخن
کاخن جعبه ای شش وجهی و مکعب مستطیل شکل است که پنج وجه آن را از یک لایه چوب نازک به ضخامت ۳/۱ تا ۲ سانتیمترمی سازند. وجه ششم (که یکی از مستطیل هاست) از یک لایه تخته سه لای نازک پوشانیده می شود. این وجه که سطح ضربه خورنده یا سر(Head) کاخن است، تاپا (Tapa) نامیده می شود.
حفره صدا (Sound hole) در وجه کناری تاپا تعبیه می گردد .صفحه چوبی تاپا را معمولا به طور کامل به جعبه ساز نمی چسبانند، به طوری که در نواحی فوقانی اش فقط در چند نقطه به جعبه متصل است. با این تمهید هنگام ضربه زدن به تاپا صدایی گِزمانند و خاص با افکت لرزشی از کاخن به گوش می رسد.
فاکتورهایی که در خصوصیات صوتی ساز از قبیل ارتفاع (زیری و بمی)، حجم، طنین و کاراکتر صدای آن موثرند عبارتند از اندازه، شکل ساز، جنس و ضخامت چوب مورد استفاده در ساخت آن و اندازه و محل تعبیه حفره صدا می باشند.
رنج قیمت ساز : از ۸۰۰.۰۰۰ تومان به بالا
تاریخچه ساز کاخن
کاخن که به زبان اسپانیایی به معنای جعبه می باشد، قدمت زیادی ندارد و تاریخچه پیدایش آن کم است.در ابتدا کولی‌های اسپانیایی به همراه رقص و آواز و عضو جدا نشدنی موسیقی فلامنکو یعنی گیتار، بر روی جعبه‌های میوه ریتم اجرا می‌کردند که به مرور زمان حالت ساز گونه به خود گرفت و به کاخن امروزی تبدیل شد.
این ساز از اواخر قرن هجدهم میلادی، توسط آفرو-پرویی‌ها (آفریقایی تبارهای پرو) مورد استفاده قرار می‌گرفت. بردگان غرب و مرکز آفریقا که به آمریکا آورده شدند، اصیل‌ترین وارثان آن هستند.
در حال حاضر این ساز در سراسر قاره آمریکا، فیلیپین و اسپانیا رایج است. کاخن در دوران برده‌داری در کشور پرو توسعه یافت و تا سال ۱۸۵۰ به اوج محبوبیت رسید. در سال‌های پایانی قرن ۱۹میلادی نوازندگان کاخن، تغییراتی در ساختار و صدادهی این ساز بوجود آوردند. پس از دوران برده داری کاخن در بین دیگر ساکنین آمریکای لاتین از جمله سفیدپوستان نیز رواج پیدا کرد...
اجزای ساز کاخن
جنس ساز کاخن
کاخن جعبه ای شش وجهی و مکعب مستطیل شکل است که پنج وجه آن را از یک لایه چوب نازک به ضخامت ۳/۱ تا ۲ سانتیمتر (۵/۰ تا ۷۵/۰ اینچ) می سازند. وجه ششم (که یکی از مستطیل هاست) از یک لایه تخته سه لای نازک پوشانیده می شود.
برای ساخت صفحه „تاپا” معمولا از چوبهای درخت گیلاس ، ماهون و افرا استفاده می کنند ؛ در حالیکه بقیه قسمتهای ساز را از چوب کاج ، صنوبر و یا سایر چوبهای سفید مرغوب می سازند .پایه ها نیز معمولا پلاستیک یا لاستیک می باشند.
نحوه ی نواختن ساز کاخن
نوازنده کاخن بر روی آن می‌نشیند و با ضربات کف دست و انگشتان که بر روی صفحه جلویی (تاپا) و صفحات کنار و بالای ساز می‌کوبد، صدا تولید میکند.
سبک های آموزشی ساز کاخن
نکات آموزشی ساز کاخن
یکی از اولین و شاید مهم‌ترین نکاتی که باید در مورد این ساز در نظر داشته باشید، نحوه نشستن شما بر روی آن است. این ساز یکی از معدود سازهای دنیاست که برای نواختن آن میتوانید بر روی آن بنشینید اما نحوه نشستن شما بر روی آن از اهمیت بسیاری برخوردار است.
با درست نشستن بر روی کاخن شما نه تنها کنترل بیشتری بر روی صداهای مختلف این ساز خواهید داشت، بلکه از آسیب دیدن به خود نیز جلوگیری می‌کنید و میتوانید برای ساعت‌های طولانی‌تر به نواختن آن بپردازید.
نکات خرید ساز کاخن
انتخاب نوع ساز
ابتدایی ترین گام برای خرید کاخن، انتخاب سبک نوازندگی آن است که با توجه به آن میتوانید نوع ساز را انتخاب و خریداری نمایید. مدل فلامینکو درون خود دارای سیم گیتار میباشد که به همین دلیل صدادهی آن کمی متفاوت است و در ساز هایی با سبک پاپ سیم های اسنیر وجود دارد که این مدل را از باقی جدا و متفاوت میکند.
جنس چوب
عموما در این ساز از دو جنس چوب استفاده میشود، برای بدنه از چوب هایی با جنس ام دی اف و برای قسمت جلویی ساز که ضربات دست بر روی آن اصابت میکند از چوب هایی با جنس توت و یا گردو به صورت سه لایه استفاده میکنند. کیفیت هرکدام از قسمت های ساز میتواند مستقیما بر روی صدادهی تاثیر بگذارد و از این رو به مرغوب بودن جنس چوب های ساز بسیار توجه داشته باشید.
ابعاد و اندازه
این ساز در ابعاد و اندازه های متفاوتی وجود دارد که ابتدا باید با توجه به جثه خود ساز مناسب را انتخاب نمایید و سپس به این نکته توجه داشته باشید که هرچقدر ابعاد ساز بزرگتر باشد، صدای عمیق تری از آن به گوش میرسد.
نوازندگان مطرح ساز کاخن
اگر عکس و نام دیگر هنرمندان و اساتید در این صفحه نیامده، دلیل بر کم اهمیت بودن فعالیت ها و ارزش هنری آن ها نخواهد بود. پیشاپیش به علت محدودیت در معرفی همه ی اساتید نهایت امتنان و پوزش خود را اعلام میداریم
