ساز هارمونیکا

سازدهنی یا هارمونیکا از سازهای کوچک و قابل حمل است و به همین دلیل محبوبیت بسیار زیادی هم دارد. صدای این ساز کوچک بسیار دلچسب و زیبا می باشد.

سازدهنی یا هارمونیکا : جزء سازهای بادی است و در خانوادهٔ سازهای زبانه آزاد قرار می‌گیرد.

تولید صوت در این نوع سازها نتیجه ارتعاش یک زبانه (Reed) از جنس فلز است که تنها یک سر آن به بدنه ساز متصل شده و انتهای دیگرش می‌تواند آزادانه حرکت کند. به ارتعاش درآمدن این زبانه‌ها در اثر عبور جریان هوا موجب تولید صدای ساز می‌شود.

از سایر سازهای این خانواده می‌توان ملودیکا (Melodica)، کنسرتینا (Concertina) و آکاردئون (Accordion) را نام برد. شاید برخی مواقع متوجه شباهت موجود بین صدای سازدهنی و آکاردئون شده باشید. این شباهت در جنس صدا، در واقع به خاطر شباهت در ساختمان این سازها و نحوه تولید صوت در آن‌ها است.

رنج قیمت ساز هارمونیکا (سازدهنی): از ۴.۵۰۰.۰۰۰ تومان به بالا

تاریخچه ساز هارمونیکا

ساز دهنی یا هارمونیکا جزو سازها با تاریخچه کهن می باشد اگر چه ساز فعلی تغییرات زیادی نسبت به ساز های کهن داشته است. گر چه چینی ‌های باستان نوعی سازدهنی با زبانه‌های چوبی داشته‌اند و موتسارت قطعه‌ ای برای سازدهنی شیشه‌ای (یک ساز کاملاً متفاوت متشکّل از یک سِری قطعه شیشه‌های کوک شده) نوشت.

سازدهنی دیاتونیکی (Diatonic) که ما هم‌اکنون می‌شناسیم، در اوایل قرن نوزدهم، در آلمان ساخته شده‌ است. این ساز به ‌وسیلهٔ موج مهاجرین ترک ‌کنندهٔ آلمان، به ایالات متّحده و بریتانیا برده شد و در اواسط قرن نوزدهم، در سراسر جهان، نواخته می‌شده‌است.

سازدهنی کروماتیک (Chromatic)، در سال ۱۹۱۸ اختراع شد و از آنجایی که شامل هر دوازده نیم‌پردهٔ گام کروماتیک می‌باشد، به شما اجازه می‌دهد که آهنگ کاملتری را بنوازید؛ مانند قطعه‌های جاز و کلاسیک؛ و همچنین برای نوازندگی تا حدود زیادی کاملتر است.

در مدل ۱۶ سوراخه سازدهنی کروماتیک، ۴ اکتاو کامل برای اجرای قطعات وجود دارد که اجازه نواختن هر قطعه‌ای را می‌دهد.

جنس ساز هارمونیکا

جنس بدنه در ساز هارمونیکا (ساز دهنی) بسته به قیمت آنها از پلاستیک، استیل و انواع فلزات میباشد. جنس شانه ها نیز بسته به قیمت و کارخانه سازنده میتواند از جنس پلاستیک، چوب، برنج، استیل زده زنگ و انواع فلزات دیگر باشد.

جنس زبانه ها داخل ساز هارمونیکا عمدتا از جنس فلزات میباشد که در برخی از ساز ها از برنج و برخی مدل ها با صدای بهتر از جنس استیل زده زنگ می باشد.

نحوه ی نواختن ساز هارمونیکا

ساز هارمونیکا مدل کروماتیک:

ساز را بین انگشت اشاره شست دست چپ خود قرار دهید. در در انتهای ساز شیاری وجود دارد که کمک می‌کند دست شما به خوبی بر روی ساز ثابت شود.

سپس شست دست راست و چپ را به هم بچسبانید و دست‌هارا طوری در روهم بگذارید که کف دست‌ها یکدیگر را بپوشانند. به این نحوه فضایی را در پشت سازدهنی به منظور ایجاد افکت‌های صوتی و بهتر نواختن سازدهنی ایجاد خواهید کرد که بسیار اهمیت دارد.

برای فشار دادن کلید بهتر است از انگشت اشاره دست راست استفاده کنید. از کف دست راست یا انگشت شست دست راست بدین منظور استفاده نکنید.

در حین فشار دادن کلید سعی کنید فضای پشت سازدهنی را حفظ کنید و پس از فشار دادن سریعا دست را به حالت قبل بازگردانید.

ساز هارمونیکا مدل دیاتونیک:

ابتدا با انگشت شصت و اشاره دست چپ ساز را دست بگیرید.

سپس با سه انگشت دیگر و کف دست راست فضایی را در پشت ساز ایجاد کنید. دقت کنید که این فضا در ایجاد افکت‌های صوتی اهمیت خاصی دارد.

در نهایت با انجام درست این پروسه ساز در دست شما پنهان خواهد شد.

ساز هارمونیکا مدل ترمولو:

سازدهنی را در مرکز کف دست چپ قرار دهید.

اگر توان آن را داشته باشید. انگشت شست و انگشت اشاره را با هم بگذارید.

و سه انگشت باقیمانده را بر روی سازدهنی خم کنید تا یک فضای بزرگ را برای نواختن ایجاد کنید.

کناره سازدهنی را بر روی کف دست راست قرار دهید.

نوک انگشتان هر دو دست باید همدیگر را لمس کنند. در حالی که کف دست راست بر روی دست چپ میباشد.

نکات آموزشی ساز هارمونیکا

اولین مرحله برای موفقیت در نوازندگی سازدهنی، هماهنگی در نواختن آن میباشد. اگر طرز در دست گرفتن ساز را به خوبی بلد نباشیم ، بسیاری از تکنیک ها را به درستی نمی توانیم انجام دهیم.

قبل از این که یک نت را به صدا در آورید، بیایید بررسی کنیم یک سازدهنی چگونه کار می‌کند. شما می‌بینید که این ساز مثلا از نوع دیاتونیک ۱۰ سوراخ دارد که از شماره‌ی ۱ تا شماره‌ی ۱۰ نامگذاری شده‌اند.

هرکدام از این سوراخها می‌توانند دو نت متفاوت را ایجاد نمایند: یکی به وسیله دمیدن (ورود هوا به سازدهنی) و یکی با کشیدن (خروج هوا از سازدهنی)؛ بنابراین، تنها با ۱۰ سوراخ مـی‌توانید ۲۰ نت را در بازه‌ی سه اکتاو (Octave) پوشش دهید.